Gezonde voeding
Een gezonde levensstijl is voor iedereen van belang. Daarbij hoort gezonde voeding, vooral nu u in verwachting bent. “Eten voor twee” is niet nodig, maar u hoeft ook niet af te vallen. Als u gevarieerd en voldoende eet, krijgt u alle voedingsstoffen binnen die u nodig heeft.
Waar moet u op letten?
- Alcohol: Gebruik liever geen alcohol. Bij uitzondering hooguit een glaasje kan waarschijnlijk geen kwaad, maar te veel alcohol is beslist schadelijk voor uw kind.
- Koffie: Drink liever niet meer dan 4 kopjes koffie per dag. Te veel cafeïne geeft kans op een laag geboortegewicht. Probeer eventueel cafeïnevrije koffie.
- Rauwe melk: Gebruik geen rauwe melk van de boerderij of kook deze melk voor gebruik. Gewone (gepasteuriseerde) melk mag wel.
Toxoplasmose
Ook nog de “kattenziekte” genoemd, wordt veroorzaakt door een parasiet, Toxoplasma gondii. De kat is wat men noemt de gastheer van deze parasiet. Toxoplasmose verspreidt zich dan ook vooral via katten, meer in het bijzonder via hun uitwerpselen. Een kat met toxoplasmose produceert miljoenen toxoplasmosekysten. Een kyste is een doosje met een harde wand waarin de parasieten als in een soort cocoon beschermd worden. Deze kysten komen in de grond terecht, waar ze lange tijd kunnen overleven. Via tuinieren en via het eten van ongewassen, rauwe groenten kan men dan een besmetting oplopen. Naast katten, besmet Toxoplasma ook schapen en varkens. Uit onderzoek blijkt dat tot 30% van het schapenvlees en 10 tot 15% van het varkensvlees toxoplasmosekysten bevat. Het betreft dan wel vers, rauw vlees, want van zodra het vlees ingevroren of goed doorbakken wordt, sterven de kysten af. De mens kan zich besmetten door het eten van rauw vlees of onvoldoende gewassen groenten. Indien de besmetting gebeurt tijdens de zwangerschap kan dit aanleiding geven tot zware afwijkingen bij de baby. Anderzijds kan een vroeger opgelopen infectie heropflakkeren bij een verzwakking van het afweersysteem, vb bij AIDS. Besmetting van mens op mens komt niet voor. Ook rechtstreekse overdracht van dier op mens (vb door aaien) is niet waarschijnlijk. Een besmetting is alleen gevaarlijk tijdens de zwangerschap omdat de parasiet kan doordringen tot bij de foetus en daar behoorlijk wat schade kan aanrichten. Een foetus heeft immers nog geen goed ontwikkeld afweersysteem, waardoor Toxoplasma de kans krijgt om zich volop te vermenigvuldigen, wat kan uitmonden in ernstige afwijkingen bij het kind. Mentale achterstand, ernstige oogafwijkingen tot blindheid, een waterhoofd of juist een veel te klein hoofd. In zeer ernstige gevallen sterft de foetus.
Hoe toxoplasmose voorkomen?
- Het is niet nodig om de kat uit huis te doen. Katten lopen ook slechts één keer in hun leven toxoplasmose op en scheiden vervolgens gedurende enkele weken de besmettelijke toxoplasmakysten af. Omdat u niet kan weten of uw dier de ziekte heeft, is het echter beter het zekere voor het onzekere te nemen. Aanstaande moeders moeten ten alle prijze vermijden in aanraking te komen met de uitwerpselen van de kat. De kattenbak schoonmaken is dus een klus die u beter aan anderen overlaat.
- Rauwe groenten moeten gewassen worden voor ze op tafel komen. Gewoon wassen volstaat. Was wel uw handen nadat u de groenten gewassen hebt, want de kysten kunnen op uw handen blijven kleven. Door de handen te wassen, spoelt u ze er weer gemakkelijk af.
- Voor en na het manipuleren van vers vlees, dient u uw handen eveneens goed te wassen. Eet tijdens de zwangerschap liever geen rauw vlees, maar verhit het tot het van kleur verandert. Aanstaanden moeders die willen tuinieren, moeten handschoenen dragen.
- Het heeft geen enkele zin om jonge meisjes veel met katten te laten omgaan, opdat ze de infectie zouden oplopen voor ze ooit zwanger worden.
Listeriose in de zwangerschap
Listeriose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door de darmbacterie Listeria monocytogenes. Als u zwanger bent, bent u gevoeliger voor een listeria-infectie. De symptomen tijdens de zwangerschap zijn niet-typerend: koorts, futloosheid, verminderde eetlust, misselijkheid, hoofdpijn, rugpijn, eventuele diarree en lage buikpijn. Vaak presenteert de ziekte zich als een griepachtige aandoening. De gevolgen van een listeria-infectie tijdens de zwangerschap kunnen zeer ernstig zijn voor de foetus. Bloedvergiftiging, hersenvliesontsteking en spontane abortus zijn zulke gevolgen van een infectie. Gezien de gevolgen voor de foetus zeer ernstig zijn, is preventie essentieel.
Hoe kan u listeriose voorkomen?
- Koken en voldoende verhitten van voedingsmiddelen vernietigt de bacterie.
- De bacterie kan zich niet vermenigvuldigen bij een temperatuur onder het vriespunt. Ingevroren voedingsmiddelen zijn dus veilig op voorwaarde dat u ze na het ontdooien meteen opeet of bereidt.
- In de koelkast kan de bacterie overleven, maar ontwikkelt hier wel langzamer. Bewaar producten die gekoeld bewaard moeten worden ook werkelijk in de koelkast. Eet deze producten zo snel mogelijk na aankoop op.
- Pas op met gerookte vis, zoals zalm en makreel. Hoe dichter bij de houdbaarheidsdatum, hoe groter de kans op besmetting. Vers gebakken, gegrilde, gepocheerde of gekookte vis kunt u zonder probleem eten.
- Rauw vlees en kip kunnen besmet zijn met de listeriabacterie. Deze moet u voor het eten voldoende verhitten. Vleeswaren zoals rauwe ham, rookvlees, bacon en worstsoorten zijn bewerkt waardoor u ze zonder probleem kan eten.
- Was rauwe groenten zeer goed, evenals het keukengerei wat daarmee in aanraking komt.
- Bereid groenten en vlees apart en gebruik verschillend keukenmateriaal.
- Eet enkel vers bereid voedsel of voorverpakte producten ruim voor het verstrijken van de houdbaarheidsdatum. Producten die langer dan twaalf uur na bereiding of opening in de koelkast hebben gestaan, mogen niet gebruikt worden.
- Het lang bewaren van lang houdbare gekoelde producten, zoals kant- en klare maaltijden en salades (gesneden rauwkost), brengt altijd een zeker risico met zich mee. Daarom kunt u beter deze producten snel na aankoop opeten.
- Vermijd rauwe melk en producten uit rauwe melk zoals sommige zachte kazen (bv. mozzarella, brie, camembert). Verkies harde kazen of smeltkazen. Melk die u in de supermarkt koopt, is altijd veilig.
- Was altijd uw handen voor elke maaltijd en na elk contact met groenten, fruit en rauw vlees.
Als u twijfelt of vragen heeft, mag u contact opnemen met het secretariaat.